24 Nisan 2023 Pazartesi

DUYGULARIMIZIN YARARLARI


 


Önceki yazılarımızda duygunun tanımını yapmış, duyguların oluşumundan söz etmiştik.

Duyguları yaşamaktan ne gibi kazançlar elde ediyoruz? Duygularımız olmasaydı ne olurdu?

Üzüntü, hiddet, mutluluk... Olumlu ya da olumsuz olarak niteleyebileceğimiz normal düzeydeki duygusal dalgalanmalar… Bunların hepsi vücudumuz için faydalıdır. Her bir duygumuzun yararları ayrı ayrı açıklanabilir. Yazımızda duyguların genel yararlarına göz atacağız.

DUYGULAR BİZİ KORUR

Aşı, vücudumuzu nasıl mikroplara karşı koruyorsa, duygular da dıştan gelebilecek, duygusal yönden  tehditlere karşı vücudu hazır tutar; korur; hızla hareket ettirerek organizmanın hayatta kalma şansını artırır. Üzerimize gelen arabayı gördüğümüzde korkar, hızla geri çekiliriz.

Görünen bu fiziksel durumun dışında, korktukları anda, insanların beyin ve diğer organlarında gelişen nörolojik, kimyasal, fiziksel olay ve değişmelerin asıl amacının organizmayı korumak olduğunu söyleyebiliriz.

Duygularımız olmasaydı; bedenimiz, ruhumuz her türlü tehlikeye, tehdide açık olacaktı.

DUYGULAR BİZİ GÜDÜLER, YÖNLENDİRİR

Duygular bizi hayata bağlar. Mutluluk, üzüntü, beğenme, başarı, başarısızlık gibi duygular bizi istekli olarak faaliyete yönlendirir, yani bizi güdüler. Dikkatimizi toparlar. İşlerimizi daha düzgün yapmamızı sağlar.

Duygular, zor durumlardan korunmamıza, iyi şeylere yönelmemize, kötü şeylerden kaçınmamıza yardımcı olur.

Çocuk; meslek edinerek mutlu olmak, başarmak, beğenilmek için; içinden gelerek dersine çalışır, öğretmenini dinler. Başaramazsa üzülür. Bu kez hem üzülmemek hem de başarılı olmak için yeni yöntemler dener, daha çok çalışır.  Burada, mutluluk, başarı beğenilme vb. olumlu duyguların yanında, olumsuz duygu olarak tanıdığımız “üzülme” duygusu da çocuğu güdülüyor daha çok çalışmasını sağlıyor.

Duygularımız olmasaydı çalışma isteğimiz de olmayacaktı.

 YARATICILIK VE SANATTAKİ BAŞARIMIZI DUYGULARIMIZA BORÇLUYUZ

Duygular, kişinin yaratıcılığını ve sanatsal yönünü geliştirir. Duygulanmayan bir kişinin şiir yazması, tiyatroda rol alması beklenilemez.

 TOPLUMA UYUM

Duygular, toplumla ilişkilerimizi belirlemede bizi yönlendirir. Sevgi, saygı, beğenme, aşağılanma, utanma, vicdan gibi duygular, topluma uygun hareket etmemizi sağlar. Kişi topluma karşı nasıl davranırsa ne gibi karşılık alacağını,  sonuçta ne gibi duygular yaşayacağını bilir; ona göre hareket eder. Sokakta yere tükürdüğümüzde ayıplanacağımızı, utanacağımızı biliriz ve yere tükürmeyiz.

Ve sayamayacağımız nice faydalar…

“İnsanın düşünsel, bilişsel yanı ne denli gelişirse gelişsin, duygular olmadan insan mutluluğu, yaratıcılığı, sanatı vb. kalmaz. Bütün ilişkilerimizde, çevreye ve topluma uyumumuzda bu duygusal yanımız bizi yönlendirir, yaşamımıza doyum ya da acı verir.”[1, s.261]

Duygularımız olmasaydı; aşk, sevgi de olmayacaktı. Biz, biz olamazdık. Tıpkı bir robot gibi, bir taş gibi olacaktık; duygusuz, ruhsuz…

Duyguların yararlarını incelemeye çalıştık. Ancak duyguların her zaman, herkes için yararlı olduğunu, söyleyemeyiz. Duyguların yerine göre zararlı olduğu, başımızı ağırttığı durumlar da vardır. Bu konulardan ve çözümlerinden zamanla bahsedeceğiz.

Sonraki yazımız: “DUYGULAR NE KADAR YAŞANMALI?” Duygular yaşanmalı mı? Normal bir duygudurumun ölçütü nedir?  Hangi durumlarda duygulanımda bir bozukluktan söz edilebilir?

Kalın; sağlıkla, mutlulukla… 24.04.2023

Dursun BİLGİN

 Alıntılar:

1.  Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, M, Orhan Öztürk, N, Aylin Uluşahin, 2016

 

 

 

 

 

 


12 Nisan 2023 Çarşamba

KÖPEK SALDIRILARINDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ 2

 

Önceki yazımızda açıkladığımız; bekleme, konuşma… gibi pasif savunma yöntemleriyle köpekleri durduramadıysanız aşağıdaki yöntemleri deneyin.

KORKUTMA: YERDEN TAŞ ALMA, ÜSTLERİNE YÜRÜME HAREKETİ

Yöntemi köpek eğitmeni Şenol Tunç’un AA muhabirine verdiği açıklamadan alıyoruz: 

“İnsanların, 5-6 köpek saldırdığında genellikle kaçtığını ve hayvanların da avcı pozisyonuna geçerek ısırmaya yöneldiğini belirten  Tunç,   bu tür durumlarda hafif yere eğilerek taş alıyor gibi yapmanın, iki kolu sağa sola açıp üstlerine bağırarak yürümenin köpekleri panikletebildiğini anlattı. Durduğunuz zaman bir şey olmaz. Durduğunuzda gelirler, hafif yaklaştıklarında birdenbire bağırıp üzerine doğru bir adım atarsanız hepsi kaçacaktır. Korkmamak lazım” *

Bu hareketlerden köpekler korkarlar. Yerden taş alır gibi yaptığımızda ya da üzerlerine  yürüdüğümüzde korkudan geri çekileceklerdir.

NOT: Youtube’de bir kişi bu yöntemleri deniyor, benzer sonuçları alıyor: Başıboş köpeklerle karşılaştığımızda ne yapmalıyız? Yükleyen: İbrahim Sargın (Resim oradan alınmıştır.)

UZAĞA BİR ŞEY ATMA

Köpeğin uzağına çanta, ayakkabı, taş vb. atabilirsiniz. Köpek, hareketli nesneleri tehlike olarak algıladığı için sizi bırakıp attığınız nesneye saldıracaktır. Bu harekette köpeğin kızgınlığı artabilir.

 Köpek sürüsü, attığınız nesneye hep birden saldırırlarsa kendi aralarında kavga çıkarabilirler. Siz de oradan savuşma şansını yakalayabilirsiniz.

EŞYALARIMIZI KALKAN YA DA KURBAN OLARAK KULLANMA

Çantanızı, açık şemsiyenizi  kalkan olarak kullanın. Yeterli gelmediyse çantayı ağzına verin, bırakmayın. Bırakmadığınız sürece  o sizi bırakıp çanta ile çekişmeye devam edecektir. Çanta yerine ayakkabınızı da kullanabilirsiniz.

Yukarıdaki teknikleri uyguladığımızda büyük olasılıkla -umarız- aşağıdaki iki yönteme gerek kalmayacaktır. Yine de her ihtimale karşı bu bilgileri edinmemizde yarar olduğunu düşünüyorum.

 SALDIRIYA UĞRADIYSANIZ… (Tek Köpek)

Teslim olmayın. Her türlü mücadelenizi sürdürün. Isırma dışında her yönden güçlüsünüz. Üzerine çullanıp zarar vermeden etkisiz hale getirilebilir.

Önemli organlarınızı; özellikle boynunuzu, kolunuzun iç kısmını koruyun.  Elinizi, kolunuzu, ayağınızı kaptırdıysanız; kurtarmak için çekmeyin daha fazla yaralanmanıza neden olabilir. Boğazına doğru sokun. Hem çene gücü azalacak hem de zorlanıp kendisi bırakmak zorunda kalacaktır.

ISIRILDIĞINIZDA…

Şenol Tunç’a göre: “köpek ısırdığı zaman boğazını sıkarak nefesini kesmelisiniz aksi takdirde saldırmasını engelleyemezsiniz. Saldırı anında kişinin yere düşmesi halinde (ya da artık karşı koyamayacak durumdaysa) cenin pozisyonu (secdeye varmak gibi) alıp, başı ve boynu ellerle korumak gerekir. Isıracaksa da yaşamsal önemi olan yerlerimizi korumuş oluruz” *

SÜRÜ SALDIRISI İLE KARŞILAŞMA

Sürü saldırılarında “sürü psikolojisi” geçerlidir. Tümü tek köpekmiş gibi hareket edeceklerdir. Yani biri ne yaparsa diğerleri de aynısını yapacaklardır. Biri size yaklaşıp durunca diğerleri de duracaktır. Yaklaştıklarında taşa eğilince, hepsi kaçışacaktır. Birbirlerinden biraz cesaret alsalar de fazla dayanışma yapamazlar.

Üstte açıklanan yöntemleri uygulayın.

MOTOSİKLET, BİSİKLET (internetten yararlanıldı.)

Motosiklet: Köpekler üzerinize gelirken yavaşlayın. Yaklaştıklarında, hızlanıp normal sürüşünüze geçin. Köpekten çok motora ve trafiğe dikkat edin. Ayaklarınızı hareket ettirmeyin. Köpeklerin size değil, kaçan araca ve hareketli tekere kızdıklarını veya oyun oynadıklarını sanıyorum.

Bisiklet: Bisikletten inin. Bisikleti köpekle sizin aranıza alarak elle sürün. Sıkışırsanız yukarıdaki yöntemleri uygulayın. Kısa bir süre takibin ardından, takibi bırakacaklardır.

YA ÇOCUKLARIMIZ…

Çocuğunuza köpekle karşılaşınca kaçmamasını öğütleyin. Yukarıdaki yöntemlerden uygun olanlarını çocuğunuza öğretin.

SÖZÜN ÖZÜ

Köpekler saldırdığında; kaçmayın, durun, konuşun, yerden taş alır gibi yapın.

Kırsalda yanınızda sopa bulundurabilirsiniz.

Küçük bir çizik alsanız bile bir sağlık kuruluşuna gitmeyi, polise haber vermeyi ihmal etmeyin.

SON OLARAK

Köpek saldırısının tüm aşamalarında neler yapabileceğimizi dile getirmeye çalıştık.

Tüm köpeklerin, benzer olaylar karşısında aynı tepkileri vereceğini, yöntemlerin yüzde yüz garantili olduğunu iddia edemeyiz. Fazlasını kendiniz araştırabilirsiniz!

Sonraki yazı: "DUYGULARIMIZIN YARARLARI NELERDİR" Duygularımız Olmasaydı Ne Olurdu?

Dursun BİLGİN

Alıntılar:

* Uzmanlardan ‘Saldırgan köpekten kaçmayın’ uyarısı: aa.com tr

 





2 Nisan 2023 Pazar

KÖPEKTEN KORUNMA YÖNTEMLERİ (Bölüm 1)

 

Bir önceki “Duyguların Oluşumu” başlıklı yazımızda köpek korkusunun oluşumuna değinmiştik. Söz köpekten açılmışken konuyu biraz daha açmayı düşündüm.

Bu yazımızda benliğimizi ve duygularımızı ilgilendiren yine önemli bir konuya, köpek saldırılarından korunma yollarına, yer vereceğiz. Uzman görüşlerinden de yararlandığımız, iki bölümden oluşan yazımızın birinci bölümünde “köpekle karşılaşmamız halinde uygulayabileceğimiz pasif savunma yöntemleri” ele alınıyor.

Olumsuz yaşam koşulları ve daha birçok insan kaynaklı etkenler; sevimli, sadık  dostlarımız köpekleri; agresif bir hale getirmekte; doğaları gereği de az bir kısmı saldırgan bir tutum  sergilemektedirler.

Haberlerde ve günlük yaşamımızda ölüme kadar varan köpek saldırısı olaylarına rastlamaktayız. Düşük bir olasılık da olsa böyle bir durumla karşılaşma riskimiz vardır. Bu bakımdan köpek saldırısıyla karşılaşmamız  durumunda ne yapmamız gerektiğine ilişkin her zaman hazırlıklı olmamız, eğitim almamız, neler yapabileceğimizi önceden planlamamız, öğrendiklerimizi çocuğumuza ve diğer yakınlarımıza öğretmemiz gerekir.

KÖPEK NELERİ TEHLİKE OLARAK ALGILAR?

Köpekler, yaşam alanlarına giren yabancıları, hareket eden ve kendine bakan varlıkları tehlike olarak algılarlar. Araba tekerini, atılan taşı, koşan insanları vb. takip ederler. Köpekten korunurken bu hususları dikkate almalıyız.

KÖPEK KORKUSU

Hepimiz, sokakta pek çok köpekle veya köpek sürüleriyle karşılaşmış, herhangi bir tehlike yaşamadan yolumuza devam etmişizdir. Köpekler, insanlardan korktukları için kolay kolay kimseyle kavgaya girişmek istemezler. Köpekten fazla korkmaya gerek yoktur. “Köpekten uzak durun” dememiz, sizi korkutmasın. Amacımız sıfır risktir. Köpeklerin, özellikle kendilerinden korkanlara saldırdıkları söylenir.

Aşağıda belirtilen yöntemlerle köpeklerden korunabiliriz.

UZAK DURMA

“Köpeğe dalaşmaktan çalıyı dolaşmak yeğdir.” (Atasözü) Köpeğin yakınından, yani onun yaşam alanından geçmemeye çalışalım. Köpeğin ne kadar uzağındaysanız saldırı olasılığı o kadar azdır.

KÖPEK KOVUCU DÜDÜK VE DİĞER AYGITLAR

Bizim duymadığımız ultrasonik seslerle köpekleri rahatsız edip uzaklaşmalarını  sağlıyormuş. Güvenilirliği uygun bir ortamda denendikten sonra kullanılmaya başlanmalı.

YAKININDAN GEÇMEK

Köpeğin yakınından geçmek zorundaysanız: Elinizde köpeğin tehdit olarak algıladığı; sopa, şemsiye, çanta vb. varsa diğer tarafınızda saklayın. Dikkatini çekmemek ve tehdit olarak algılanmamak için; onunla ilgilenmeden, direkt bakmadan, el kol sallamadan, gürültüsüz patırtısız ve yavaş adımlarla normal bir şekilde yolunuza devam edin.  Büyük ihtimalle herhangi bir sorun yaşamayacaksınız. Ya da aynı şekilde geri dönebilirsiniz.

(Önceki yazımızda yer alan örnek olayın kahramanı Ali, köpeği görünce  kaçmamalı, bu yöntemi  ve aşağıdaki  diğer  yöntemleri uygulamalıydı.)

KAÇMAYIN, BEKLEYİN!

Koşan bir kimse, köpeğin dikkatini çeker; ondaki avlama güdüsünü tetikler ve artırır. Büyük olasılıkla koşanı kovalar ve ona yetişir.

Bu nedenle köpek görüldüğünde, havladığında kesinlikle kaçılmaz. Köpek, saldırı modundaysa kimseden yardım istenilebilir, yüksek bir yere çıkılabilir, dükkana vb. girilebilir. Sırtını kapıya, iç köşeye, duvara, çite, arabaya vb. dönerek beklenilebilir. Saldırabileceği açı ne kadar daraltılırsa   köpeğin cesareti o oranda kırılacaktır.

Çözüm yoksa olduğunuz yerde, köpeğe arkanızı dönmeden, el kol sallamadan, direkt bakmadan yan gözle bakarak, durabilirsiniz.

Havlayarak, hırlayarak üzerinize  gelen köpek, sizi kaçıramadıysa büyük olasılıkla yakınınıza gelip duracaktır. Çünkü o da sizden korkmaktadır. Kısa hamlelerinden ve diş göstermesinden korkmayın.

KÖPEKLE KONUŞMA

Üzerinize gelen köpekle “Hoşt, yaklaşma, çekil, otur vb.” normal ses tonuyla konuşularak dikkati dağıtılır. Bazı köpekler o komutları yapmaya alışkındırlar. Dikkatini konuşmanıza veren köpek kısa sürede saldırı eylemini unutabilir ve uzaklaşabilir.

Bu işten anlayanlar, “gel” vb. sevgi konuşmaları ile onunla iletişim kurarak, ekmek vererek onu saldırıdan caydırmakta, hatta yakından sevmektedirler.

Bu yöntemlerle köpekleri durduramadıysanız ikinci bölümdeki, “Saldırı Anında Köpekle Aktif Mücadele Yöntemleri"ni deneyin.

Şen ve esen kalınız! 02/04/2023

Dursun BİLGİN